پژوهشگرو نویسنده کازرونی از استرالیا: روان درمانی با فستیوال کوچه در بوشهر

“روان درمانی با فستیوال کوچه در بوشهر”
به قلم ؛ دکترمحمود دهقانی*:

برای ورود به گفتگو در باره فستیوال سالانه کوچه در بوشهر از میان آنچه به اندیشه ام راه یافت نخست صنعت گردشگری و دوم پذیرایی شهروندان تبارمند بندرِ پیر و خوش نام بوشهر از مهمانان است. این نکته را یادآور شوم که چون در سفرهستم و از شهرهای گوناگونی در جهان و به ویژه در استرالیا دیدن می کنم، همسنگ با دیدنی ها ی سفر، گشاده رویی شهروند چه در بوشهر و چه شهرهای کشورهای سراسر جهان نیازِ نخستینِ صنعتِ گردشگری است. رسانه ها باید آن را به شهروندان بیاموزند. کاری که همه کشورهای جهان انجام می دهند.
همه می دانیم که پیش از انقلاب با خرید کشتی چند اشکوب گردشگری «رافائل» از ایتالیا برای بوشهر، این بندر را برای ورود گردشگران سرحدی و سراسر شهرهای ایران آماده کردند. در برنامه بود که جاها و راه های گردشگر پذیری بوشهر را بیش از پیش برجسته کنند. اندیشه سرپرستان پیش از انقلاب آن بود تا از آن راه به این بندر کهنسال سرو سامان بدهند.
بوشهر با ساختمان سازی و پیشرفت پایگاه های هوایی و دریایی پذیرای شمار بالای شهروندانِ سراسر کشور شد. زن و مردِ پیر و جوان خانواده های ارتش از سراسر استان ها، فرهنگ بوشهر را دگرگون و شهروندان بوشهری نیز با فرهنگ شادی افزای خود از جمله رقص، موسیقی و خیام خوانی و حتا فرهنگ زار مورد توجه شهروندان سراسر کشور قرارگرفتند. پیشرفت ساختمان سازی برای خانواده های پرسنل در پایگاه هوایی و دریایی شمار بالایی کارگر و کارمند را نیز به بندر بوشهر سرازیر کرد.
با آغاز سر برون آوردن تلاش برای صنعت گردشگری همراه کارهای رسانه ای، گردشگران بسیاری برای دیدار از کشتی رافائل به بوشهر می آمدند. کلاس دهم دبیرستان از دوبی برای دیدار با فامیل به دشت خشت کازرون آمدم. با یک برنامه فرهنگی بود که پایم به مدرسه شاپور کازرون روزگار پیش از انقلاب رسید. با چند تن از هم سن و سال های خود وارد گفتگو در باره فیلم «یکه بزن» رضا بیک ایمانوردی و کرشمه و رقص هنرپیشه خوش سیما، خانم فروزان بودم که دانش آموزی گفت به همراه خانواده برای نوروز و موسم دل انگیز بهار راهی بوشهر و دیدن کشتی رافائل هستند. سرها و گوش های همه هم سن و سالان سیخ شده و به حرف او گوش می دادند.
بنابراین بوشهر داشت شالوده صنعت گردشگری دریایی را می ساخت که انقلاب شد و با ناکارآمدی سرپرستان نخستین سال های پس از انقلاب سیه روزی دامنگیر عروس «جنوایی» رافائل شد و در جنگ ابلهانه عراق با ایران هم تیر خورد و آهن پاره های آن را تکه پاره به پاکستان فروختند.
با این پیش درآمد بسیار کوتاه جا دارد تلاش ارزشمند دست اندرکاران هفته نامه نسیم جنوب را ارج و ارزش گذاشته و گفتگو در باره برگزاری فستیوال کوچه را به نسیم و همه قلم به دستان این رسانه خوش نام در بوشهرهمایون باد بگویم. راه و تلاش فرهنگی و شادی آفرینی که این فرهیختگان برگزیدند دق البابی ارزشمند برای بالا بردن صنعت گردشگری، افشاندن بوی زندگی در روان پیر و جوان بوده و ادامه آن نیز هر سال بیشتر از پیش خواهد بود.
ازاین نکته که نیاکامان می گفتند نباید چشم پوشید که گفته اند: «خودت بر خیز و بر خود ماتمی گیر، که هیچکس بهر کس ماتم نگیرد». شهروند بوشهری خودش باید دست به کار شود و منتظر یاوه گویان نباشد. نمی خواهم در اینجا به برخی از دلسوزان بوشهری صنعت گردشگری توهین کنم اما کار صنعت گردشگری بوشهر با دستان فرهیختگان این صنعت چه بومی باشد و چه غیربومی می تواند پیشرفت داشته باشد. در کار این صنعت باید مراقب اختلاس گران آقازاده بود که دلسوز شهروندان بوشهر نیستند.
فرهنگ و نام نیک مردم بوشهر از دیرباز زبانزد مردم سراسر کشور بوده است. باید دوباره با گشاده رویی با گردشگران غیر بومی آن زیبایی فرهنگی را زنده نگه داشت. چرا که به قول سعدی:«غریب آشنا باش و سیاح دوست / که سیاح جلاب نام نکوست. نکودار ضیف و مسافر عزیز/ وز آسیبشان برحذر باش نیز».
باری، در باره تاثیر فستیوال کوچه در معرفی بوشهر و جذب گردشگر پیش از این در هفته نامه نسیم جنوب به سردبیری دکتر یونس قیصی زاده نوشته ام و این بار نیز می گویم که آن یک کار ساده نبود، فستیوال کوچه برای صنعت گردشگری بوشهر کارستان بود. اما در گستره آگاهی رسانی خوب کار نشد. چرا که می بایست خیلی کوتاه، حتا با پرداخت هزینه در همه رسانه های شهرهای نزدیک به بوشهر و فراتر از آن به گردشگران آگاهی داد. امروز کم و بیش برخی از مردم دست کم ماشین پراید دارند و برای نمونه می توانند با دو سه ساعت رانندگی از نورآباد ممسنی، دشت خشت و شهرستان کازرون به فستیوال کوچه بوشهر بیایند. براین باورم اگر سرپرستان اداره های فرهنگی بوشهر همیاری کنند این فستیوال در چند سال آینده شهروندان بیشتری را از استان های شمالی کشور به بوشهر خواهد آورد.
برای از میان بردن کمبودها در این فستیوال باید هماهنگی همه جانبه داشت. می بایست نوک قلم را به سوی سرپرستان خشک اندیش و کسانی که برای زدودن شادی و گسترش گردشگری سنگ اندازی می کنند و هم راستا نیستند نشانه گرفت و آنها را رسوا کرد. صنعت گردشگری به انتقاد سازنده نیاز دارد.
همچنین از همه گنجایش علمی دانشکده های هنر دانشگاه ها و دبیرستان ها و حتا دبستان ها می بایست سود جست و جوانان را شرکت داد و در این همایش فرهنگی به میدان آورد. هنرمندان بومی بوشهر که توان دسترسی به هنرمندان استان های دیگر دارند می بایست با کمک سرپرستان میراث و گردشگری بوشهر برای این فستیوال از هنرمندان غیر بومی نیز دعوت کنند. رسانه های نوشتاری، گفتاری و سیمایی بوشهر باید از برنامه های بی بو و خاصیت کم کرده به تبلیغ این فستیوال زیبا که نه تنها مناره گردشگری بلکه درمانگر است نیز بپردازند تا از روان پریشی جوانان بوشهری کاسته و به اقتصاد استان کمک کنند.
فستیوال کوچه می تواند با برنامه ریزی درست نام بوشهر را در شبستان معماری صنعت گردشگری سراسر کشور پژواک دهد و برگزاری موسیقی شاد بندری آن نمونه ای پیروز برای روان درمانی جوانان مرکز استان های سراسر کشور باشد. همان گونه که خیام خوانی بوشهری در عصر الکترونیک نام خود را به ثبت رسانده است. در کنار فستیوال نه تنها موسیقی بلکه همه داشته های فرهنگی بوشهر که کم هم نیستند از جمله خوراک های رنگارنگ و لباس های محلی و سنت ها را با کمک بازار می توان به میدان آورد. در فستیوال سال های گذشته امنیت، کافی به نظر نمی رسید. در این باره گروه های جوان بوشهری با هوش و گوش ملی می بایست یاری رسان دست اندرکاران فستیوال کوچه باشند.

*: پژوهشگر، نویسنده کازرونی ساکن استرالیا