ایران را بیشتر بشناسیم از سخنان مهندس رحیم ریاحی مدیر، کارگروه ایران شناسی شارستان درشیراز
عبدالعزیز خضری *:شنبه ۱۹ خرداد ۱۴۰۳ فرصت مناسبی بود که با توجه به درخواست محمدربیع خضری عضو کارگروه ایران شناسی شارستان وبه اتفاق فایزه اورنگ به نشست این کارگروه برویم که قرار بود ساعت ۱۸.۱۵ در یکی از تالارهای فرهنگ سرای هنر. بوستان بعثت شیراز، مهندس رحیم ریاحی مدیر این کارگروه در خصوص ایران شناسی سخن بگوید.
پیش از استقرار اعضا و مهمانان از زیبایی نشست بود که استاد پشت میز آماده نشسته بود ومنتظر آمدن دیگران نشد وآغاز به سخن کرد.
ریاحی با بیان اهمیت شناخت هر حوزه جغرافیایی، تاریخ ایران شناسی را توسط محققان غربی در قالب شرق شناسی مرتبط و اظهار کرد:
پژوهش از سوی پژوهشگران شرق شناسی می توان به سه بخش تقسیم کرد که چنانچه از سوی حاضران مطالعه بیشتری صورت گیرد، پی برده خواهد شد که، ایران شناسی در بخش سوم شرق شناسی مورد توجه واقع شده است.
استاد کارگروه جایی که عنوان کرد، از زمانی که غربیان بجای افراد نظامی، نیروهای فرهنگی و اجتماعی را به دول مختلف آسیایی از جمله ایران به عنوان سفیر گسیل داشتند بهتر توانستند اهداف خودرا در امور تجاری و دینی پیش ببرند.
وی خاطر نشان کرد: جایگاه ایران در بخش سوم شرق شناسی تحول خوبی پیدا کرد و در این مسیر محققان برجسته ای چون دکتر ابراهیم پور داوود و دکتر پرویز ناتل خانلری و… سهم شایسته ای داشته اند.
ایشان که با احساس و تعصب منابع مورد بیان خودرا توضیح می داد در لابلای سخنان از انفعال جامعه در کمتر توجه کردن به هویت و فرهنگ خود لب به گلایه گشود وابراز کرد کشور در هجوم دول بیگانه آسیب های جدی را در فرهنگ زبان فارسی تجربه کرده است و تاسف خویش را پنهان نمی کرد مردم در ادوار مختلف در استیلای فرهنگ اجنبی آن مقاومت لازم را به خرج نمی داده اند.
ریاحی از غلبه زبان عربی در نوشتار اندیشمندان دوران از صدر اسلام وتا قرن هشتم نکاتی را عنوان کرد و به نحوی به مظلومیت زبان فارسی اشاره نمود.
البته مهندس ریاحی در پایان بیانات رسمی، خودرا از وابستگی به ادبیات مبرا دانست و در زنده ساختن زبان فارسی توسط حکیم ابوالقاسم فردوسی اشاره گذری، داشت و تهاجم نادرشاه افشاربه کشود هندوستان را مردود تلقی کرد.
آموخته های نویسنده متن ازصحبت های مهندس ریاحی قابل توجه بود و تصمیم گرفت در همان نشست دیدگاه خودرا در حضور استاد و جمع که نسبتآ زیاد بودند اظهار کند، اما زمان محدود، این اجازه را به خودندادم در روز اول حضور وقت اعضا را بگیرم.
بنابراین نظر خودرا دراین پایگاه خبری درج تا درصورت صلاح از پاسخ و تذکر مهندس ریاحی و یا بقیه شرکت کنندگان بهره برده شود.
آن جا که ریاحی روی وقت شناسی حساسیت به خرج داد برای راقم پر اهمیت بود واما جایی که، خودرا از مقوله ادبیات مبرا دانست برای نگارنده جای پرسش بود چگونه امکان دارد یک پژوهشگر که برای شناخت کشور، تاریخ ایران را از دوران باستان تا کنون مورد مطالعه قرار داده و برای غنی ساختن استدلاتش، تاریخ ملل دیگر را نیز از نظر دورنداشته است می تواند با ادبیات بیگانه بماند.
واما در باره داوری نسبت به اندیشمندان و رهبریتی چون نادرشاه منظق ایجاب می کند هر رودادی را با زمانه خود مورد ارزیابی قرار بدهیم و از سویی این واقعیت را نمی توان نادیده انگاشت که معمولا نویسندگان متاثر از حاکمیت وقت بوده اند و مشکل است قدرت وقت حاکم بر سرزمین در رفتار، گفتار و نوشتاربی تاثیر
بدانیم .
با این حال خدمات فردوسی به هویت فرهنگ ایران و زنده ساختن زبان فارسی مورد اجماع دانشمندان برجسته ایران و جهان قرار دارد.
واین متن اضافه شود شخصیت های برچسته ای چون فردوسی ودیگر نامداران سخن، قلم وادب دهه ها و شاید خیلی بیشتر از زمان فعالیت، جلوتر بوده اند.
و در رابطه با یورش نادرشاه افشار که مورد نقد مهندس ریاحی قرار گرفت و این نظر وی به گواه تاریخ با این توضیح به گفتگوی ریاحی برگردانده می شود، که:
پس از قیمویت افغانها در زمان آخرین رهبر صفویان برایران و بیرون رانده شدن افاغنه توسط نادر، جمع زیادی از سران افغان تارومار شده به دربار هندوستان پناهنده می شوند، که سردار ایران از پادشاه هند مکررخواهان استرداد پناهندگان می شود که مورد توجه قرار نمی گیرد وبعضآ به فرستادگان سر سلسله افشار بی احترامی نیز می شود که جنگ وحمله به هندوستان راهی دیگر را برای نادرشاه با قی نمی گذارد وتدبیری که در برابر سپاهیان روسیه و عثمانی به کاربرد.
نویسنده متن این واقعیت را تکرار می کند که یافته هااز کارگاه مدیر کارگروه ایران شناسی شارستان پربار وبه مراتب بسیار فراتر از نقدی است که به سخنان مدرس وارد می گردد.
واما، امید است جاجای کشورمان شاهد شکل گیری بیشتر چنین کارگروه هایی باشد تا سربلندی میهن عزیزمان با بهره گیری از زبان با محتوای فارسی در سایه فرهنگ وارتباطات در سطح بین المللی بیش از پیش پرتو افشانی داشته باشد.
*:مدیر مسئول پایگاه خبری و مجله پیام دانش اوز
لینک کوتاه:
دیدگاه بگذارید