مهرداد خدیر- مرگ «قاسم افشار» گوینده سابق «اخبار» تلویزیون موجی از اندوه را در میان مردم به دنبال داشته است.

او که صبح دیروز ۲۶ اردیبهشت ۱۳۹۷ خورشیدی در پی سکته قلبی درگذشت پیش از ظهر امروز در سینۀ خاک و در کنار دختر خردسالی که همه می دانستند چرا و چگونه پر کشید و رفت، آرام گرفت.

بخشی از محبوبیت اما در همین کلمۀ «سابق» نهفته است. محبوب بود چون از یک زمان به بعد دیگر خبر نخواند و این نخواندن و نخواستن، خود خواسته بود.

نه آن که الزاما از گرایش سیاسی و اجتماعی او حکایت کند یا ناشی شود که گاه انسان احساس می کند دیگر «نمی تواند» و این حس را هر کسی ممکن است در زندگی تجربه کند. خیلی ها اما با عبارت « مأمورم و معذور» توجیه می کنند و مشهورترین مثال تاریخ و ادبیات، «العاذر» است.

شاید هم میان نام «العاذر» و آن «معذور» رابطه و نسبتی برقرار باشد. العاذر همان است که چشم از جهان بست اما عیسی مسیح با دم خود او را زنده کرد و حقی سنگین بر گردن او گذاشت و وقتی مسیح را در روایت های اسطوره ای به جانب تپه‌های جل جتا می بردند چون او را دید دچار عذاب وجدان شد و به خود نهیب زد که برای نجات عیسی باید کاری کند اما بعد تر توجیه کرد که وقتی مسیح توانست همچو منی را دوباره زنده کند پس خود را نیز می تواند و از این نیز گذشت و احساس کرد از بار این دِین دارد آزاد می شود. این حکایت را احمد شاملو به زیباترین شکل ممکن در «مرگ ناصری» به تصویر کشیده است:

دردهۀ ۶۰ خورشیدی که تلویزیون دو شبکه بیشتر نداشت و رسانه‌های متعدد و متنوع به میدان نیامده بودند و صدا و سیما با همۀ محدودیت‌ ها قابل تحمل بود قاسم افشار چهرۀ آشنای همه بود و هنرمندانه احساس خود را منتقل می‌کرد.

ممکن بود برخی از اخباری را که نقل می کرد دوست نداشته باشی اما احساس نمی کردی دروغ می گوید و چاپلوسی می کند و حرف اضافه می‌زند.

قاسم افشار خبر می خواند اما تنها به خاطر خبرهایی که با حس و حال و شور فراوان می خواند شهره نشد. شاید بیشتر به خاطر این که از یک مقطع به بعد کنار کشید به قلب مردم راه یافت .

شاید چون احساس می کرد روح او آزار می بیند دیگر ادامه نداد و وقتی تصاویری از او منتشر شد که گوشه دکان موبایل فروشی نشسته و حتی تدریس گویندگی را هم کنار گذاشته احساس هم دلی با او بیشتر شد. بی آن که معلوم شود اوقات خود را در آن مغازه می گذراند یا واقعا به کاری مشغول است.

همین دیروز بود که از جهانگیر کوثری دیگر مجری کنار گذاشته شده صدا و سیما در بیان عمق اعتمادی که به او در برنامه های ورزشی وجود داشت گفت و گویی منتشر شد که در آن می گوید:

«به آیت الله منتظری که قائم مقام رهبری (امام خمینی) بود تریبون مستقیم و زنده نمی دادند اما من مستقیم و زنده برنامه داشتم.» حال تصور کنید گوینده اخبار چه موقعیتی داشت.

زنده یاد حسین قندی استاد فقید روزنامه نگاری بر این باور بود که روزنامه نگار مرده شور (مرده شوی) است یعنی باید کار خود را انجام دهد حال آن که علی اکبر قاضی زاده دیگر استاد روزنامه نگاری معتقد است روزنامه نگار اگر چه باید بی طرف باشد اما اخلاق حرفه ای و روح حقیقت جویی خود رانمی تواند کنار بگذارد و تا انجا که به خاطر می آورم تمثیل « مرده شور» را نمی پسندد.

این اصطلاح از آن رو به کار می رود که مرده شوی کاری ندارد که مرده عابد و زاهد بوده یا فاسق و فاجر. کار خود را می کند. برخی نیز همین را به «مأمور و معذور » تسری می دهند و با این منطق قاسم افشار هم باید همچنان می خواند ولی همین نخواندن او را محبوب کرد.
 
  مردمان آقای اخبار گو – اخبارگوی سابق- را دوست داشتند. هم به خاطر سال هایی که خبر خواند هم به خاطر سال هایی که خبر نخواند. هم او که نه معذور بود و نه العاذر….

منبع: عصر ایران