معلم خوب من و ۱۵ کاری که انجام نمی‌دهد…

افراد و صاحبان مشاغل مختلف را بیشتر به سبب کارهایی که انجام می دهند می‌شناسیم یا می‌ستاییم. در این گفتار اما «معلم خوب» با ۱۵ کاری که «انجام نمی‌دهد» ستوده شده است.

عصر ایران؛ کتایون بناساز- دوازدهم اردیبهشت به عنوان روز معلم نام‌گذاری شده است. مایلم به دوران کودکی بازگردم و دربارۀ «معلم خوب من» بنویسم. «معلم خوب من» اما با کارهایی که انجام نمی‌دهد «معلم خوب من» شده است. برخی از این کارها از این قرارند:

1. معلم خوب من «درس» می‌دهد. «ترس»، تولید نمی‌کند. درس و ترس دو مقولۀ جدایند. معلم خوب من تنها درس را منتقل می‌کند. از کسر نمره و احضار والدین نمی‌ترساند.

2. معلم خوب من کتاب درسی را تدریس می‌کند. کتاب کمک‌درسی را تبلیغ و معرفی نمی‌کند. حتی اگر در بیرون با مؤسسه‌ای همکاری داشته باشد با مدرسه نمی‌آمیزد.

3. معلم خوب من، شغل خود را دوست دارد ولی اصرار نمی‌کند شغل من مقدس است. این که خودت مقدس بدانی تا دیگران از سر احترام مقدس بخوانند نیز متفاوت است. او از سر تواضع معتقد است معلمی هم یک شغل خدماتی است. پلیس، خدمات امنیتی ارایه می دهد، پزشک، خدمات بهداشتی و معلم، خدمات آموزشی.

4. معلم خوب من بچه ها را با هم مقایسه نمی‌کند. چون می‌داند هر یک از بچه ها استعداد خاص خود را دارند و هوش یک گونه نیست. به جای حس «رقابت»، «رغبت» را در بچه‌ها برمی‌انگیزاند.

5. معلم خوب من تنها تدریس نمی‌کند. اهل مطالعه هم هست و نمی‌گوید من نه روزنامه می‌خوانم نه کتاب. نه به سایت ها سر می‌زنم. دوست دارد به روز باشد.

6. معلم خوب من در عین استقلال فراموش نمی‌کند که کارمند وزارت آموزش و پرورش است و وقتی شورای عالی وزارتخانه و بخشنامه‌ها معرفی و تبلیغ و اتکا به کتاب کمک آموزشی را منع می کند یا بر مهارت آموزی تأکید می ورزد یا خواستار جدی گرفتن ورزش و هنر می شوند، او هم تبعیت می‌کند.

7. معلم خوب من، می‌داند که در همه حال نمی تواند بیش از پدر و مادر کودک یا نوجوانی را دوست بدارد. بنا بر این اصرار بیش از حد بر تربیت ندارد و کاسۀ داغ تر از آش نمی شود.

8. معلم خوب من می‌داند که بچه ها با یک جست و جوی ساده می‌توانند به بسیاری از اطلاعات دست یابند. پس به جای تحمیل محفوظات، می‌کوشد مفاهیم را منتقل کند و تصور نمی کند الزاما در همۀ زمینه ها اطلاعات بیشتری دارد.

9. معلم خوب من، هنر زندگی کردن و لذت بردن را می‌آموزد و مدام نمی‌گوید زمان ما این گونه بود و آن گونه نبود. درس تاریخ می‌دهد و به عبرت از گذشته فرامی‌خواند اما در گذشته نمانده است.

10. معلم خوب من به دانش آموز به چشم محصلی که پول داده یا نداده نگاه نمی‌کند. به چشم انسان‌هایی نگاه می‌کند که به امانت به او سپرده شده‌اند.

11. معلم خوب من از طرح سؤال استقبال می کند و دانش آموزان را به سؤال و جواب های آماده سوق نمی دهد.

12. معلم خوب من انعطاف دارد و اگر یک شیوه نتیجه بخش نبود شیوه های دیگر را می آزماید و به وسیله و روش اصالت نمی دهد. اگر دانش آموز خوب دریافت نکرد او را سرزنش نمی کند شیوۀ خود را تغییر می دهد. کار او سرزنش نیست. انتقال مفهوم است.

13. معلم خوب من تعقل و خردورزی را تقویت می کند اما با احساسات هم بیگانه نیست و دانش آموزی را که اهل شعر و بیان احساس است به حاشیه نمی راند و از ابراز احساس خود ابا ندارد.

14. معلم خوب من یک یک بچه ها را فرا می خواند و از هم کلاسی های او می خواهد یک صفت خوب را که در او سراغ دارند بیان کنند. اگر صفت خوب نیابند و نگویند بر محصل خرده نمی گیرد به آن که نیافته یادآور می‌شود صفت خوب نیافتی مشخصۀ خوب چطور؟ تا نگویند و نیابند رها نمی کند.

15. معلم خوب من از این نکته ها نمی‌رنجد.

معلم خوب من! روزت مبارک…