برگزاری کارگاه آموزشی گزارش نویسی با هدف ارتقای کیفیت یا بازخوانی مفاهیم?

نوشاده نوشادی، نویسنده:

فراخوان ثبت نام شرکت در کارگاه آموزشی گزارش نویسی و مستند نگاری در برخی گروه های مجازی نظرم را به خود جلب کرد.

این کارگاه قرار بود بعد از ظهر سه شنبه ۲۱ خرداد ماه در تالار کتابخانه اندیشه برگزار شود و صبح فردای آن روز نیز ادامه یابد.

استاد محمد کاظم متولی، کارشناس ارشد مشاوره گرایش توانبخشی و تسهیل دوره های توانبخشی، از طرف انجمن دوستداران کودک برای تدریس کارگاه دعوت شده بود.

از آنجایی که چند سال است گزارش های خبری و یا مطلب هایی به رسانه های محلی ارائه می دهم ضرورت شرکت در این جلسه را احساس کردم.

اما مشکلم اینجا بود که تاریخ برگزاری این کارگاه با یک برنامه خانوادگی که از قبل با بچه هایم هماهنگ‌ کرده بودیم تداخل داشت.

بنابراین در مورد تغییر برنامه صحبت مختصری با بچه ها کردم که در این اثنا با این سوال مواجه شدم که:

حتما مهم است و باید بروی؟ 

گفتم: رسانه ها ابزارهای خوبی برای انعکاس صدای مردم و خواسته هاشان محسوب می شوند و اینکه بتوانیم توانمندی خود را در طرز صحیح نگارش افزایش دهیم و با نقص و خطای کمتر با مخاطبین ارتباط برقرار کنیم مطمئنا مهم است و ضرورت دارد. 

نتیجه این تبادل نظر گرفتن رای مثبت از طرف بچه ها بود.

بدون اتلاف وقت تماس گرفتم تا قبل از پر شدن ظرفیت که سی نفر اعلام شده بود نام نویسی کنم.

روز سه شنبه ساعت ۵ بعد از ظهر در کارگاه آموزشی کتابخانه اندیشه با جمعی حدود ظرفیت اعلام شده روبرو شدم که غالب آن ها به نوعی تجربه گزارش نویسی داشتند و از اهالی قلم بودند. تدریس استاد متولی به سبک گروه بندی اعضا و تشکیل میزگرد بود تا با   تعامل و همفکری به سوال هایی که مطرح می شد پاسخ داده شود.

اولین سوال این بود که مستند چیست و چه چیزهایی مستند محسوب نمی شود؟

هر گروه به فراخور اطلاعاتی که داشت این بحث را تیتروار باز کرد و پاسخ هایی را ارائه داد.

سپس به همین منوال توضیحاتی داده می شد و پس از صرف وقت و تبادل نظر بین اعضای گروه ها، پاسخ ها با هم مقایسه می شد به عنوان مثال مراحل چهارگانه گزارش نویسی که شامل برنامه ریزی، تدارکات و مقدمات، تنظیم و سازماندهی گزارش و نگارش و تهیه متن نهایی بود نیز توسط گروه ها به بحث گذاشته شد و در نهایت نتایج بدست آمده مورد ارزیابی استاد قرار گرفت و اشکالات آن گرفته شد.

 حدود ۹ شب به مرحله اول کارگاه آموزشی پایان داده شد پس از   بازگشت به خانه تمام آنچه آموزش دیده بودم را در ذهنم مرور کردم و تقریبا تمام نکات مهم را برای خودم یاد آوری کردم. تمام آنچه با صرف زمان حدود چهار ساعت آموزش دیده بودم اگر چه ارزشمند بودند ولی می شد با صرف زمان نیم ساعت تا یک ساعت به طور فشرده آموزش داد. 

آیا اگر استادی ده یا پانزده سال زمان صرف کرده تا به یک میزان تخصص دست یابد برای انتقال تجربیاتش هم همین مقدار زمان نیاز دارد؟

آیا اساتید ظرفیت یادگیری یک جمع را اندک تخمین می زنند یا دانشجویان ما انتظار و مطالبات خود را به مرور زمان کاهش داده اند؟

یا اینکه واقعا طریقه آموزش فرسایشی زمانبر تنها روشی کاربردی است؟

پس از سالها دوری از محیط آموزشی آنچه همواره برایم سوال برانگیز بوده تغییر محسوس نظام آموزشی اکنون در مقایسه با زمان خودمان بوده است؟

بارها از دست اندرکاران نظام آموزشی پرسیده ام

چرا در دوران انقلاب اسلامی که نصف بیشتر والدین بی سواد و یا کم سواد بودند دانش آموزان نوجوان سخت ترین بحث های فلسفی عرفانی و یا سیاسی را تجزیه و تحلیل می کردند اما در این زمان که بیشتر والدین با سواد هستند دانش آموزان و یا حتی برخی دانشجویان نیاز دارند متن ساده فارسی را نیز با زبان ساده تر برایشان توضیح داده شود تا متوجه شوند؟

این را بدون اینکه سندیت داشته باشد نمی گویم.

بعد از اینکه کلاس های خصوصی زبان خارجی دایر کردم چه بسا دانش آموزانی را دیدم که از چهار پنج سالگی تحت آموزش زبان انگلیسی در جاهای مختلف قرار گرفته بودند و پس از سالها حتی قادر نبودند چند جمله انگلیسی از خودشان بگویند! چند نوجوان یک کتاب آموزش برایم آوردند و گفتند لطفا از روی این کتاب با ما کار کن ؟

کتاب گرامر بسیار ساده و روان بود.

مثلا  نوشته بود  اگر er به صفت اضافه شود می شود تفضیلی مثل tall یعنی بلند و taller  یعنی بلندتر

به آنها  گفتم خوب در این کتاب همه چیز نوشته و خیلی هم کتاب کامل و خوبی است اگر خودتان  با کمی دقت مطالعه کنید متوجه می شوید اصلا  نیاز به من هم ندارید بخواهید برای یادگیری هزینه ای پرداخت کنید.

ولی متاسفانه جواب شنیدم تا کسی اینها که نوشته برایمان ساده تر توضیح ندهد متوجه نمی شویم؟

وقتی در خارج از کشور می دیدم والدین با بچه ها به زبان ساده تر صحبت نمی کنند در اینکه آیا روش ما برای ساده تر کردن مطالب برای فرزندانمان صحیح است یا خیر با خود کلنجار می رفتم تا اینکه این اواخر می بینم اساتید با بزرگسالان هم به روش دبستانی ها آموزش می دهند که درست و حسابی جا بیفتد. جالب اینکه وقتی به جمع خودمان نگاه کردم که در بین آنها حتی سردبیر نشریات هم حضور داشتند و غالب متقاضیان بالای سی سال سن داشتند و تا حدودی تجربه هم داشتند با این حال با صرف زمان چهار ساعت  تقریبا به این میزان آموزش  قانع بودند.

روز آخر کارگاه آموزشی را نتوانستم کامل بگذرانم ولی مثل اینکه قرار بوده گزارشی را خدمت استاد بفرستیم تا مورد ارزیابی قرار دهند.

توقع داشتم استاد ظرفیت یادگیری ما را کمی بیشتر از آنچه تخمین زده بودند در نظر می گرفتند شاید پس از گذراندن این کارگاه آموزشی اقلا می توانستم تشخیص دهم آنچه تهیه کردم و خدمتشان می فرستم گزارش است، یاد داشت محسوب می شود یا اینکه هیچ کدام از اینها که نیست هیچ پراز غلط غلوط است و ارزش ادبی هم ندارد!!